در گذشته انسانها خود را جزئی از طبیعت میدانستند، اما توسعه شهرنشینی و فاصله گرفتن از محیط زیست باعث شد تا برخی هر طور که دوست دارند با طبیعت رفتار کنند و خسارت های زیاد و غیر قابل جبرانی به طبیعت زیبای ایران بزنند.
چند سالی است که چالشهای زیستمحیطی به یکی از دغدغههای اصلی مردم و مسئولان تبدیل شده است.
این بیتوجهیها به اندازه ای زیاد شده که به باور کارشناسان برای جلوگیری از تخریب بیشتر محیط زیست و حتی حفظ وضعیت موجود باید دغدغه حفظ طبیعت از کودکی در ذهن کودکان کاشته شود تا ثمره آن در سالهای آینده به بار بنشیند وبه بستری برای دوستی دوباره انسان با طبیعت تبدیل شود.
به همین دلیل راهاندازی مدارس سبز با رویکرد آشنایی کودکان و نوجوانان با مباحث زیست محیطی و ترویج فرهنگ حفظ محیط زیست در میان دانشآموزان در سرلوحه برنامههای وزارت آموزش و پرورش و سازمان حفاظت محیط زیست کشور قرار گرفته است.
درمدارس سبز از انرژیهای پاک و نو چون انرژی خورشیدی و بادی به جای سوختهای فسیلی استفاده و پسماندها به نحوی صحیح جمعآوری و دفن میشود.
استفاده از رایانه به جای دفترهای کاغذی، تفکیک زبالهها، ایجاد کارگروههای زیست محیطی از سوی دانشآموزان، تغییر در محتوای کتابهای درسی، توجه به نوع سازههای مدارس و برگزاری آموزشهای میدانی در محیط و فضاهای طبیعی از دیگر برنامههای مدارس سبز است.
**مدارس سبز و نقش فرهنگ سازی آن
رییس سازمان نوسازی و تجهیزات مدارس کشور هدف از ساخت مدارس سبزرا ایجاد فضای سبز، اصول ساخت و ساز، استفاده از انرژی خورشیدی و تغییر رنگ و نور و معماری با رویکرد فرهنگسازی برای نسل جدید ذکر کرد.
مهرالله رخشانی مهر افزود: تمام شاخصهای این مدارس بر اساس مطالعات دقیق علمی و نظرات کارشناسان تدوین میشود.
وی با اشاره به اینکه با وجود نوپا بودن این طرح بسیاری از استانها در این زمینه موفق عمل کردهاند، خاطرنشان شد: تا کنون استانهای سیستان و بلوچستان، زنجان و تهران در اجرای این طرح پیشرو بوده و از محل منابع خود ساخت مدارس سبز را انجام دادهاند.
وی اظهار داشت : برای مطالعه و طراحی این مدارس در استانها 140 میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.
وی از مصرف انرژی بهعنوان یک عامل مهم در ساخت مدارس سبز در کشور یاد کرد و افزود: مکانیابی ساخت این مدارس از موضوعات مورد توجه بوده و کارهای مطالعات آن با همکاری بدنه دانشگاهی کشور در حال انجام و تکمیل شدن بر اساس شاخص ها و اهداف تعریف شده در این برنامه مهم است.
رخشایی مهر تصریح کرد: به منظور صرفهجویی و کاهش معضلات زیستی ساخت این مدارس در مکانهای نورگیر انجام میشود تا بتوانیم براحتی از این انرژی طبیعی استفاده کنیم.
وی اضافه کرد: در راستای اصلاح الگوی مصرف نیز این سازمان ساخت و توسعه مدارس سبز و مکانیابی مدارس مبتنی بر طرح آمایش سرزمین، توجه به اقلیم و شرایط محلی و نیازسنجیهای دقیق را پیگیری و در دستور کاری قرار داده است.
وی تاکید کرد: معماران باید با استفاده از روشهای مدرن و اسلامی و با استفاده از مصالح و نیروی کار بومی، مدارسی زیبا و متناسب با اقلیم آن منطقه بسازند.
**مدیریت سبز و اهمیت آن
مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز نیز دراین زمینه بیان داشت: به منظور آشنایی دانشآموزان استان با موضوعات زیستمحیطی، نشست های توجیهی و آموزشی با محوریت مدیریت سبز برای دانش آموزان تمام مقاطع تحصیلی برنامه ریزی و عملیاتی شده است.
حکیمی هدف از برگزاری این دورهها را آشنایی با نحوه ایجاد دفتر کار سبز، اهمیت حفظ محیط زیست و نحوه اجرای مدیریت سبز در محل کار عنوان کرد.
وی مدیریت سبز را شامل مدیریت مصرف انرژی، آب، مواد اولیه و تجهیزات، کاهش مواد زاید جامد و بازیافت آنها می شود که در دولت تدبیر و امید مطابق تفاهمنامهها و توافقهایی که سازمان محیط زیست با وزارت آموزش و پرورش انجام داده، بیشتر مورد توجه قرارگرفته است.
وی در ادامه به برگزاری دوره های آموزشی زیست محیطی برای دانش آموزان و فرهنگیان البرز در طول سال تحصیلی و حتی اوقات غنی سازی فراغت در تابستان پرداخت و ادامه داد: هدف ما نهادینه کردن فرهنگ محیط زیست و افزایش مشارکت مردم در حفظ و مراقبت از محیط زیست است.
**توسعه مدیریت سبز در فضاهای آموزشی
مدیر کل نوسازی و تجهیز مدارس البرز نیز اجرای طرح مدارس سبز را مهم دانست و افزود: احداث مدارس سبز در استان های کشور از جمله البرز توسعه مدیریت سبز در فضاهای آموزشی را رقم می زند.
محمد دلاوران با اشاره به اهمیت فرهنگ سازی درحوزه مسائل زیست محیطی ، تصریح کرد : قطعاً فرآیند احداث و توسعه مدارس سبز باید در میان مدت و بلند مدت نهادینه شود.
وی خاطرنشان شد: شاخص های مدرسه سبز باید بر اساس مطالعات دقیق علمی و با بهره مندی از نظرات تخصصی اساتید دانشگاه تدوین شود.
وی تصریح کرد: از آن جا که سرمایه های هر شهری شهروندان آن هستند ، زمانی می توانیم این سرمایه را افزایش دهیم که شهروندانی با کیفیت داشته باشیم.
وی اضافه کرد: این طرح با رویکرد آموزش های زیست محیطی به دانش آموزان و خانواده ها تدوین شده است.
**جایگاه مدارس سبزدر انتقال فرهنگ محیط زیست
مدیر کل آموزش و پرورش البرز هم از توسعه مدارس سبز در کشور از جمله در البرز به عنوان یک نیاز ضروری یاد کرد و گفت: با توجه به تجربه کشور های توسعه یافته در امر ورود دانش آموزان به مقوله اجرایی در زمینه آموزش و به ویژه مسائل زیست محیطی لازم است دانش آموزان با شاخص های زیست محیطی آشنایی بیشتری پیدا کنند.
خسرو ساکی بیان داشت : از آن جا که سرمایه های هر شهری شهروندان آن هستند ، زمانی می توانیم این سرمایه را افزایش دهیم که شهروندانی با کیفیت داشته باشیم، لذا آموزش های زیست محیطی به کودکان و نوجوانان بهترین گزینه برای انتقال فرهنگ محافظت از محیط زیست به خانواده هاست .
وی یادآور شد: در طرح مدارس سبز در هفت محور که شامل آب، برق، گاز، پسماند و بازیافت، فضای سبز، هوای پاک و خوراک سالم به فرهنگسازی می پردازد.
وی تصریح کرد: یکی از مهمترین اقدام های طرح مدارس سبز، ‘ مدارس بدون زباله’ است که در این زمینه در طول سال با مشارکت کارشناسان محیط زیست و آموزش و پرورش آموزش های لازم به دانش آموزان داده می شود.
وی اضافه کرد: برای معلمان استان نیز دوره های آموزشی با محوریت محیط زیست و نقش آموزش و مشارکت در پاسداشت طبیعت برگزار می شود.
وی تاکید کرد: دانش آموزان نقش یک سفیر در انتقال آموزه ها به کانون مهم خانواده را برعهده دارند لذا ایجاد زیر ساخت های آموزشی از جمله مدارس سبز می تواند در افزایش مشارکت آحاد جامعه در مراقبت از محیط زیست نقش سازنده ای داشته باشد.